Στο πλαίσιο της προετοιμασίας για τον καθορισμό των αλιευτικών δυνατοτήτων του 2017 εντός του τρέχοντος έτους, η Επιτροπή δημοσίευσε την ανακοίνωσή της σχετικά με την ετήσια δημόσια διαβούλευση.
Η Επιτροπή ζητά τις απόψεις των κρατών μελών, της αλιείας και των μη κυβερνητικών οργανώσεων τα γνωμοδοτικά συμβούλια, καθώς και τους ενδιαφερόμενους πολίτες και οργανισμούς, μέσω μίας online δημόσιας διαβούλευσης, η οποία θα χρησιμοποιηθεί κατά την προετοιμασία των προτάσεών της για τις αλιευτικές δυνατότητες κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου .
Ποιες είναι οι αλιευτικές δυνατότητες;
Κάθε χρόνο, η Επιτροπή εμφανίζει τα λεγόμενα συνολικά επιτρεπόμενα αλιεύματα (TAC) που πρέπει να εφαρμοστούν το επόμενο έτος για τα περισσότερα εμπορικά αποθεμάτα στα ύδατα της ΕΕ, εκτός από τη Μεσόγειο Θάλασσα. Τα προτεινόμενα ποσά βασίζονται σε βιολογικές συμβουλές και οικονομικές αναλύσεις από ανεξάρτητους φορείς. Αργότερα μέσα στο έτος, το Συμβούλιο, που αποτελείται από τους Υπουργούς Αλιείας του κάθε κράτους μέλους και της Επιτροπής, λαμβάνει την τελική απόφαση για τα εν λόγω TAC. Μόλις καθοριστούν, τα ποσά κατανέμονται μεταξύ των κρατών μελών σύμφωνα με τις προσυμφωνημένες μετοχές, τις λεγόμενες ποσοστώσεις όπου διαχειρίζονται ανάλογα.
Από πού προέρχονται οι επιστημονικές συμβουλές;
Ψαράδες παρέχουν στοιχεία σχετικά με τους αλιεύματα και την αλιευτική δραστηριότητα, τα οποία χρησιμοποιούνται από εμπειρογνώμονες, οι οποίοι στη συνέχεια αξιολογούν την κατάσταση των αποθεμάτων. Οι ειδικοί χρησιμοποιούν επίσης δείγματα από τις εμπορικές εκφορτώσεις και από τις απορρίψεις, και χρησιμοποιούν ερευνητικά σκάφη για να αναλύσουν τους πληθυσμούς των ψαριών σε διαφορετικά σημεία στη θάλασσα και διαφορετικές εποχές του έτους. Καθορίζουν την κατάσταση των αποθεμάτων και στη συνέχεια υπολογίζουν με την βοήθεια μοντέλων το ποσό των ιχθυοαποθεμάτων που θα πρέπει να αλιεύεται ώστε να είναι βιώσιμο το απόθεμα και για το επόμενο έτος. Αυτή η εργασία γίνεται υπό το συντονισμό του ανεξάρτητου Διεθνούς Συμβουλίου για την Εξερεύνηση της Θάλασσας (ICES), ο οποίος παρέχει στην Επιτροπή ανεξάρτητες συμβουλές. Σε ορισμένες περιπτώσεις ζητείται η γνώμη άλλων συμβουλευτικών οργάνων, όπως η Επιστημονική, Τεχνική και Οικονομική Επιτροπή Αλιείας (ΕΤΟΕΑ).
Ποια είναι η βάση για τις αλιευτικές δυνατότητες;
Η Κοινή Αλιευτική Πολιτική της ΕΕ (ΚΑΠ) καθορίζει τον νομικά δεσμευτικό στόχο της επίτευξης της μέγιστης βιώσιμης απόδοσης (ΜΒΑ) το συντομότερο δυνατό και μέχρι το 2020 το αργότερο. ΜΒΑ μεταφράζεται σε παράδοση των υψηλότερων δυνατών μακροπρόθεσμων αλιευμάτων. Ταυτόχρονα, συμβάλλει στη βιώσιμη διατήρηση των αποθεμάτων και επιτρέπει την μεγιστοποίηση της προσφοράς ψαριών από την αλιεία. Τα TAC καθορίζονται με σκοπό την εξασφάλιση της μέγιστης βιώσιμης απόδοσης.
Από το 2015 έχει εισαχθεί σταδιακά υποχρέωση εκφόρτωσης, απαγορεύοντας έτσι την ρίψη ψαριών πίσω στη θάλασσα μόλις έχει αλιευθεί. Από το 2019, όλες οι ευρωπαϊκές αλιευτικές δραστηριότητες θα υποχρεώνονται να διατηρούν τις εκφορτώσεις. Το 2016, τα βενθοπελαγικά ψάρια (π.χ. γάδος, μπακαλιάρος, βακαλάος) άρχισαν να υπόκεινται στην υποχρεωτική εκφόρτωση από τα νερά του Ατλαντικού και της Βόρειας Θάλασσας. Η αλλαγή αυτή έχει επιπτώσεις στα αντίστοιχα επίπεδα TAC, τα οποία μπορούν να ρυθμιστούν λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι στο παρελθόν τα ψάρια απορρίπτονταν ενώ τώρα εκφορτώνονται.
Ενώ τα TAC καθορίζονται από το Υπουργικό Συμβούλιο, για τη διαχείριση της υποχρέωσης εκφόρτωσης, τα κράτη μέλη προετοιμάζουν την εφαρμογή σε περιφερειακό επίπεδο, μέσω των δικών τους σχεδίων των απορρίψεων και όχι μέσω λεπτομερών αποφάσεων που λαμβάνονται σε κεντρικό επίπεδο στις Βρυξέλλες.
Λειτουργεί η πολιτική;
Ναι. Στην περιοχή του Βορειοανατολικού Ατλαντικού (συμπεριλαμβανομένης της Βόρειας Θάλασσας και της Βαλτικής), η κίνηση προς την αειφορία είναι τόσο διαδεδομένη και ορατή. Ενώ στις αρχές της δεκαετίας του 2000 τα περισσότερα αποθέματα υπεραλιεύονταν, σήμερα περισσότερο από το ήμισυ των αποθέματων διαχειρίζονται με βιώσιμο τρόπο, και αυτό περιλαμβάνει πολλά από τα μεγαλύτερα εμπορικά και πιο πολύτιμα αποθέματα. Αυτό είναι πραγματική και σημαντική πρόοδος προς την επίτευξη των στόχων της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής.
Στη Μεσόγειο Θάλασσα και τη Μαύρη Θάλασσα τα περισσότερα αποθέματα υφίστανται υπεραλίευση. Ενώ τα κράτη μέλη έχουν θέσει σχέδια διαχείρισης κατά τόπους σε τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο, αυτά δεν έχουν ακόμη δείξει απτά αποτελέσματα.